Dodatek mieszkaniowy jest formą pomocy przeznaczoną dla osób spełniających łącznie trzy warunki:
- posiadają tytuł prawny do lokalu,
- zamieszkują lokale mieszkalne spełniające kryterium metrażowe,
- spełniają kryterium dochodowe.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje:
- najemcom lub podnajemcom lokali mieszkalnych, mieszkającym w tych lokalach;
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność oraz właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych;
- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem;
- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje w związku z mieszkaniem w jednym lokalu mieszkalnym albo zajmowaniem jednego lokalu mieszkalnego i może przysługiwać na podstawie więcej niż jednego tytułu prawnego spośród określonych wyżej.
Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje osobom przebywającym w:
- domu pomocy społecznej,
- młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
- schronisku dla nieletnich,
- zakładzie poprawczym,
- zakładzie karnym,
- szkole, w tym w szkole wojskowej
– jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne całodobowe utrzymanie.
Kryterium metrażowe uzależnione jest od liczby osób mieszkających w lokalu mieszkalnym.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu nie przekracza określonej dla danej liczby osób powierzchni (powierzchnia normatywna) o więcej niż 30% (lub 50% jeśli wielkość pokoi i kuchni nie przekracza 60% powierzchni całego lokalu).
Powierzchnię normatywną powiększa się o 15 m2, jeżeli:
- w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim
- lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.
Powiększenie jest niezależnie od liczby członków gospodarstwa domowego. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Od 1 lipca próg dochodowy jest liczony od kwoty netto (poprzednio było brutto), czyli po odliczeniu m.in. składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Żeby otrzymać dodatek mieszkaniowy nie trzeba być właścicielem mieszkania, można być również jego najemcą. Ujednolicona została także definicja dochodu, żeby w przypadku różnych przepisów z obszaru mieszkalnictwa (chodzi np. TBS, program Mieszkanie na Start, Fundusz Dopłat, mieszkania komunalne) obowiązywało jedno pojęcie, bez możliwości interpretacji kryterium dochodowego. Podstawą do ustalenia progu dochodowego umożliwiającego ubieganie się o dodatek mieszkaniowy jest przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej (a nie jak dotychczas kwota najniższej emerytury). Dodatek mieszkaniowy od 1 lipca 2021 przysługuje wówczas, gdy średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy nie przekracza w gospodarstwie:
- jednoosobowym ‒ 40%
- wieloosobowym ‒ 30%
‒ przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu złożenia wniosku.
Obliczenie dochodu dotyczyć będzie okresu 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku. W przypadku posiadania tytułu prawnego do gospodarstwa rolnego dochód z tego gospodarstwa ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego, ostatnio ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
